Terapia stawów skroniowo-żuchwowych (SSŻ) to specjalistyczny dział fizjoterapii oraz stomatologii. Koncentruje się on na diagnostyce, leczeniu oraz profilaktyce zaburzeń czynnościowych stawu skroniowo-żuchwowego. Ten niewielki staw, znajdujący się po obu stronach głowy, tuż przed uszami, odpowiedzialny jest za ruchy żuchwy, a tym samym za takie funkcje jak żucie, mówienie czy ziewanie.
Na czym polega terapia?
Terapia stawów skroniowo-żuchwowych może być realizowana przez fizjoterapeutów, specjalistów terapii manualnej, a także dentystów posiadających odpowiednie szkolenie. Metody terapii stawów skroniowo-żuchwowych są różnorodne i często interdyscyplinarne.
Wykorzystywana jest m.in. terapia manualna polegająca na stosowaniu technik mobilizacji i manipulacji w celu przywrócenia prawidłowej ruchomości stawów i rozluźnienia napiętych mięśni. Wdrażane ćwiczenia terapeutyczne mają na celu wzmocnienie i poprawę koordynacji pracy mięśni odpowiedzialnych za działanie stawów skroniowo-żuchwowych. Specjaliści korzystają również z technik relaksacyjnych pomagających w redukcji napięć mięśniowych, które często przyczyniają się do problemów ze stawem. Terapia behawioralna może być stosowana, aby pomóc pacjentom zmienić nawyki, które negatywnie wpływają na stawy SSŻ, np. zgrzytanie zębami.
Wykorzystywane są również szyny okluzyjne. Wykonuje je się na miarę. Pacjent nosi szyny w nocy lub w ciągu dnia w celu stabilizacji stawu i zmniejszenia obciążenia.
W jakich schorzeniach pomocna jest terapia stawów skroniowo-żuchwowych?
Terapia SSŻ znajduje zastosowanie w leczeniu wielu schorzeń, w tym:
- Zaburzenia dysfunkcyjne stawów – w tym zespół bólowy stawów skroniowo-żuchwowych
- bruksizm – niekontrolowane zgrzytanie zębami, szczególnie nocne, prowadzące do nadmiernego ścierania się zębów i bólu stawów
- dysfunkcje mięśniowe – takie jak napięciowe bóle głowy wynikające z nadmiernego napięcia mięśniowego
- zespoły bólowe twarzy – różnego pochodzenia, dla których jedną z przyczyn są problemy ze stawem
- skutki urazów – np. po wypadkach komunikacyjnych, które mogą prowadzić do dysfunkcji stawów
- wady zgryzu mogące wpływać na nierównomierne obciążenie stawów
- postępowanie po zabiegach chirurgicznych na stawach, gdzie terapia wspomaga proces rehabilitacji.
Prawidłowo funkcjonujące stawy skroniowo-żuchwowe są kluczowe dla naszej codziennej wygody – wpływają na to, jak jemy, mówimy i wyrażamy emocje. Problemy z tymi stawami mogą prowadzić do szerokiego spektrum dolegliwości, od bólów głowy, po zaburzenia słuchu i trudności z otwieraniem ust. Właściwie przeprowadzona terapia SSŻ może przynieść znaczną ulgę i poprawę jakości życia pacjentów, a współpraca interdyscyplinarna lekarzy różnych specjalności jest tu kluczem do sukcesu.